معمای توسعه نیافتگی گیلان در گفتگو با دکتر رضا رمضانی

«روزنامه خزر- یکشنبه 3 تیر 1380»

اشاره :

مقام معظم رهبری در اجتماع عظیم مردم رشت در ورزشگاه شهید عضدی (11 اردیبهشت ماه 1380) ضمن برشمردن ویژگیها و مواهب طبیعی استان گیلان فرمودند: « کسانی که وارد این شهر و استان می شوند فضای سرسبز ، دریای زیبا ، کوههای پوشیده از درخت ، و چهره شاداب مردم را مشاهده می کنند. البته پشت سر این زیبایی ها و این برکات مشکلات و محدودیتهایی هست ، کم کاریها و نقص هایی هست ، که این نقص ها معمولاً جلوی چشم بینندگانی که از بیرون می آیند ، نیست … در ورای برکاتی که خداوند متعال به این منطقه داده است ضعفها و مشکلاتی که عمدتاً ناشی از کم کاری و بی توجهی است ، آنها را هم مشاهده می کنند.»

آنچه در پی می آید حاصل گفت و گو با جمعی از کارشناسان و صاحبنظران پیرامون این مسأله که : 1) کم کاری و بی توجهی در حق گیلان چگونه و از چه ناحیه ای صورت گرفته است .2) فوری ترین و اساسی ترین نیاز استان کدام است و مسئولان چه کارهایی را باید در صدر برنامه های خود قرار دهند.

دکتر رمضانی استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر :

مشکلات استان گیلان بر دو بخش است . بخش اول ناشی از مشکلات کلان ایران است و آن ریشه در توسعه نیافتگی و توسعه ناموزون دارد. بخش دوم ناشی از مشکلات ویژه گیلان است. به اجمال می توان گفت گه گیلان فرد یا افراد نافذی در قوای مقننه و مجریه ندارد. از اول انقلاب هم چنین بوده است. متأسفانه مدیران عالی هم در تلاش برای حفظ وضعیت موجود بودند. به هر تقدیر بهترین چاره در زمان کنونی این است که از گذشته درس بیاموزیم و برای آینده بهتر تلاش کنیم.

گیلان برای بهبود خود نیازمند استراتژی منطقه ای است . گیلان جزیی از ایران و یکی از حلقه های واسط بین ایران و کشورهای خزر است. لازم است به ماهیت دوگانه گیلان توجه ویژه شود. اگر از این ماهیت غفلت شود بعید به نظر می رسد که وضعیت اقتصادی و اجتماعی گیلان تحول چشمگیر پیدا کند. با بودجه کاهش یابنده ایران فقط می توان اندکی از مشکلات گیلان کاست. ایجاد راه بهتر ،آزاد راه، و راه آهن شرط لازم توسعه است ولی به هیچ وجه کافی نیست.

برای توسعه گیلان باید سرمایه گذاری تولیدی و خدماتی رشد کند. مثلاً ایجاد مجتمع پتروشیمی –پالایشگاهی با ظرفیت اندکی بیشتر از صدهزار بشکه در روز به اندازه 5/1 برابر کل سود برنج گیلان خواهد بود.

گیلان به تعدادی سرمایه گذاری عظیم به طور فوری نیاز دارد. به موازات این سرمایه گذاریها باید گسترش صنایع مختلف کوچک و متوسط فراگیر شود. صنایع الکترونیک با ماهیت گیلان سازگاری دارد. باید راه سرمایه گذاری های مشترک با خارجی ها را در گیلان باز کرد. حتی بخاطر همسایگی گیلان با کشورهای حاشیه خزر ،دولت و مجلس بایستی برای گیلان و استانهای همانند تسهیلات ویژه تصویب کند. اگر این ها بشود وضع مردم بهتر خواهد شد وگرنه ، مدتی تسهیلات ، راه چند بانده ، تعدادی هم “پل” فراهم می شود و دیگر بار غبار فراموشی بر گیلان و خاطره آن بر اذهان خواهد نشست . باید خواست اصلی گیلانی ها تسهیلات بیشتر برای سرمایه گذاری مشترک خارجی باشد.